Taal / Langue / Language

De "Koudenbormmolen" of "Boudelomolen" en ook "Sterremolen" geheten, was een houten korenwindmolen die aanvankelijk eigendom was van de abdij van Boudelo te Klein-Sinaai (Stekene). Hij werd rond 1200 opgericht en werd in 1417 als Coudenbornmolen vermeld. Van de molen bleven  pachtcontracten bewaard voor de molen uit de periode 1559-1585. De staakmolen werd in 1948 gesloopt. De bijbehorende vroegere rosmolen werd nog een tijd lang elektrisch aangedreven (thans vervangen door garage).

Gedetailleerd overzicht van de gebouwen en hun functie

Om te interpreteren waar de gebouwen precies stonden, zit er een luchtbeeld bij

 

 

 

Het kaartenboek van Klein-Sinaai rond 1670 en Horenbaut 1576

We maakten een nooit eerder uitgevoerde vergelijking tussen vroegere kloostergronden en de huidige wijk Boudelo. Dit alles op basis van het kaartenboek van Anthonis Van Landeghem uit 1670. Boeiend om op basis van Google Earth en de Iphone-technologie een perfect vergelijk te kunnen maken.

 

 

Lijsdonk Net zoals voor de abdijgebouwen is er ook van het Lijsdonkhof een tekening overgebleven, dit keer uit de zeventiende eeuw (1641). Ook deze tekening moet met het nodige voorbehoud bekeken worden. Sanderus schonk enkel aandacht aan het kasteeltje en de rest moet met een korreltje zout genomen worden. Zo zou de grote schuur (in de rechterhelft van de afbeelding) op het neerhof te veel naar rechts staan. En het landschap is in deze streek natuurlijk niet zo heuvelachtig als de tekening laat uitschijnen.

 

De Leebrug ligt aan de Lee. Deze in oorsprong natuurlijke beek werd al in de dertiende eeuw in opdracht van de abdij van Boudelo gekanaliseerd. De bedoeling daarvan was om per schip menselijke mest vanuit Gent aan te voeren. Dat gebeurde met zogenaamde beirotters. In de buurt waren ook beerputten waar de in die tijden waardevolle menselijke uitwerpselen werd opgeslagen. Mest kwijt geraken kost tegenwoordig geld. Eeuwen geleden was het een economisch waardevolle specie. Die droeg bij tot de bloei van de landbouw in de regio. En de schippers, die wisten de horeca aan de Leebrug te waarderen.

De brug over de Lee is sinds de zomer van 2004 niet langer de enige. In de buurt van de Moervaart werd daar een houten brugje voor wandelaars en (handige) fietsers aangelegd. Toch was het niet de eerste keer dat een tweede brug over de Lee werd geslagen. Tot 1964 lag daar een brug met een systeem om de in- en uitstroom van water te regelen.

Op 29/11/1570 zorgt een bliksemschicht op de abijkerk van Boudelo ervoor dat deze in lichterlaaie staat. Merkwaardig hoe snel dit onheil werd hersteld.
Een tweede brand, door mensen aangestoken, kondigde zich aan.

Na de verwoesting van de abdij door Gentse Calvinisten op 28 augustus 1578 neemt abt Jacobus del Rio de vlucht naar Keulen en keerde slechts in 1583 naar de Nederlanden terug. Op 27/1583 was hij nog in de Rijnstad. Hij ontving dan van de abdis van Burbach relikwieën van de Elfduizend Maagden, zo blijkt uit een akte.

De monniken van Boudelo verblijven tussen 1578 en 1584 in het buitenland. Nadat Farnese het Land van Waas en Gent heroverd heeft op de protestanten, besluit de gemeenschap terug te keren. Ze hadden hun oorspronkelijke gebouwen in het Land van Waas wel kunnen terugkopen, maar ze besloten toch maar opnieuw te beginnen in hun refugiehuis in Gent.

http://www.slideshare.net/mvuijlst/baudelohof

Abt Engelbert Delfortrie was een edel en minzaam man, bemind door zijn broeders en geëerd er buiten. Zo verknocht aan het Oostenrijks regime dat de keizer-koster bij zijn onstuimige hervormingsplannen de Boudelo-abdij ontzag. Er werden door Keizer Karel 163 kloosters gesloten, maar Boudelo bleef bewaard.

Buiten de poorten van de abdij groeide wel het gemor tegen het kortzichtig optreden van de keizer, windstoten die ook in de abdij gevoeld werden. Maar de storm die weldra alles zou vernietigen, kwam uit het zuiden. In september 1792 stonden een elftal opgejaagde Fransen voor de abdijpoort. Ze werden minzaam ontvangen volgens de aloude wet van de gastvrijheid. 's Anderendaags ontbood de abt hen en luisterde naar hun verhalen. Afschuwelijk hoe de revolutionairen tekeer gingen, niet te vergelijken met Jozef II. De keizer wilde de kerk hervormen, aanpassen aan de nieuwe tijd. Bij de Franse revolutionairen was er sprake van niets ontziende haat.

Het einde van de gemeenschap kwam er met de Franse periode: na de overwinning van de Fransen op Oostenrijk in 1795, kreeg de abdij een fenomenaal grote oorlogsbelasting van 800.000 pond opgelegd. Een jaar daarna kwam daar een bijkomende "geforceerde lening" van ruim 200.000 pond bij. De abdij kon onmogelijk aan miljoen pond betalen, zelfs niet na verkoop van een groot deel van het onroerend goed. De republikeinen bezetten de gebouwen, slaan het onroerend goed aan, verkopen de inboedel, smijten de monniken buiten, en in september 1796 wordt de gemeenschap dan ook definitief opgeheven.

De kerk wordt een tijd gebruikt als Tempel van de Rede en als theater voor republikeinse feesten, en daarna als bibliotheek voor het Departement van de Schelde (nu: Oost-Vlaanderen). Een deel van de kloostergebouwen wordt afgebroken, en een deel wordt als school ingericht.

De toetsen van het Pieter van Peteghemorgel in de Grote Kerk zijn ooit beroerd door de vingertjes van de toen nog heel jonge en later wereldberoemde componist Wolfgang Amadeus Mozart (1756-1791). Niet in Vlaardingen, maar in Gent. Hoe is dat zo gekomen?