Taal / Langue / Language

Wist je dat ?
De eerste sporen van chocolade in België in de Boudelo-abdij te Gent te vinden zijn in 1635?
Zelfs toen van chocolade nog lang geen sprake was, brachten de Spanjaarden cacao mee uit de nieuwe wereld en gaven ze het als geschenk toen ze op bezoek waren in de Gentse abdij van Baudelo. De abdij in Klein-Sinaai was toen al vernield.

Wie smelt niet voor chocolade?
'Laat de chocolade kort smelten in de mond. Bijt twee- tot driemaal om de aroma's vrij te maken en om voluit van de vulling te kunnen genieten. Duw de chocolade vervolgens heel zachtjes tegen het gehemelte. Zo blijft de smaak lang in de mond en kunt u uitgebreid genieten van de aangename nasmaak.' Een degustatietip om in gedachten te houden op Valentijn.

De Azteken-vorst Moctezuma moet een van de eerste chocoholics aller tijden geweest zijn. Hij geloofde in de zinnenprikkelende eigenschappen van cacao en liet chocoatl brouwen, een drank op basis van geroosterde en ...fijngemalen cacaobonen. De bonen zelf werden als kostbaar betaalmiddel gebruikt. Het drankje werd als een godendrank beschouwd en mocht alleen gedronken worden door hooggeplaatste Azteken. Zij geloofden dat ze gemakkelijker vrouwen konden verleiden als ze dagelijks liters van de cacaodrank verzetten.

Was zo de mythe van cacao als afrodisiacum geboren? Feit is dat chocolade verbonden blijft met feesten en traktaties (denk aan Pasen, sinterklaas en Valentijn), met troost bij (liefdes)verdriet en dat er sprake is van een waarachtig legertje chocoholics. Voor hen, en andere liefhebbers, wordt dit weekend in Brussel Chocolade Passie georganiseerd. Want België - en Brussel in het bijzonder - heeft wereldfaam op het gebied van chocolade. De vroegste sporen van chocolade in ons land dateren van 1635. Zelfs toen van chocolade nog lang geen sprake was, brachten de Spanjaarden cacao mee uit de nieuwe wereld en gaven ze het als geschenk toen ze op bezoek waren in de Gentse abdij van Baudeloo. In 1697 drinkt de toenmalige burgemeester van Zürich bij een bezoek aan de Brusselse Grote Markt een kopje chocola. Het smaakt hem zo erg dat hij het recept meeneemt naar Zwitserland. Dankzij uitvindingen als melkchocolade en gevulde chocolade wordt dat land een van de grootste chocoladeproducerende landen ter wereld. In 1819 zijn de Zwitsers de Belgen lang voor, wanneer Cailler de eerste chocoladereep maakt. De Engelsman Cadbury produceert zijn eigen chocolade in 1831 en een jaar later maakt de Oostenrijker Franz Sacher zijn eerste sachertaart.

Maar de Zwitsers keren terug naar België. Jean Neuhaus junior zet in 1912 de uiterst succesvolle Brusselse zaak van zijn Zwitserse grootvader Jean senior voort. Na maanden van experimenteren

en dankzij een door hem ontdekte techniek brengt hij de eerste gevulde chocoladebonbon op de markt en noemt ze praline. Vandaag is Neuhaus een van de oudste chocoladefabrieken van Brussel en bevindt de oorspronkelijke winkel uit 1895 zich nog steeds in de Koninginnegalerij. Jaarlijks verkoopt Neuhaus via al zijn bijhuizen en taxfreeshops zo'n 1,5 miljoen kilogram pralines, goed voor een omzet van 750 miljoen Belgische frank.

Henri Wittamer is een tijdgenoot van Neuhaus. De banketbakker, wiens naam nu onlosmakelijk verbonden is met de Grote Zavel, moest knokken om naam te maken tussen alle antiekhandelaars die enkel in brocante geïnteresseerd waren toen ze naar de Zavel kwamen afgezakt. Met de culinaire omwenteling van de jaren zestig ging het ook de nazaten van Wittamer voor de wind.

Henri Callebaut voegt in 1911 een afdeling chocolade toe aan de fabriek die in 1860 opgericht werd. Hij komt op het idee chocolade warm en vloeibaar te laten worden, een procédé dat doorgezet wordt in tankwagens die chocoladefabrieken bevoorraden. Vandaag is Callebaut de wereldleider op vlak van dekchocolade, de basis voor het vervaardigen van pralines.

We schrijven 1920 als de Griek Kestekidès verliefd wordt op een Belgische vrouw en in ons land Leonidas opricht. De Griek is onder meer verantwoordelijk voor de gedaanteverandering van de manon, een klassieke praline die gevuld is met slagroom of botercrème. Nagenoeg alle chocolatiers hebben de manon in hun assortiment, maar Leonidas wordt verantwoordelijk geacht voor de creatie van de zogenaamde 'valse manon', slagroom omhuld met witte chocolade die snel een lieveling van het publiek werd.

Godiva, een andere grote in de wereld van de chocolade, volgt na de Tweede Wereldoorlog. In 1946 richt Joseph Draps in Brussel de firma op. Vrij snel volgen bijhuizen in Parijs (1958) en New York (1966). In 1974 wordt de firma ingelijfd door Campbell Soup en sindsdien zijn er twee productie-eenheden, een in Brussel en een in Pennsylvania. De manons worden hier nog steeds met de hand gemaakt en een van de paradepaardjes van het huis is de praliné.
Ook recentelijk lieten nieuwe chocolatiers van zich horen. In korte tijd bracht Pierre Marcolini het tot een van 's werelds beroemdste chocolatiers. In 1991 wordt hij tijdens de Prosper Montagné-wedstrijd uitgeroepen tot beste patissier van België. Nog grotere triomf is de Bocuse d'Or, die hij in 1995 wint in Lyon, voor kandidaten uit een twintigtal landen. Sinds vorig jaar is de 39-jarige Marcolini cultureel ambassadeur van België. Hij beperkt zich niet tot het verwerken van chocolade, hij zoekt ook intensief naar verschillende aroma's in de cacaobonen van diverse herkomst. Keer op keer komt hij op de proppen met een creatie die voortkomt uit de kruisbestuiving met een product van een andere Belgische grote naam. Van de bruine geribbelde pralinedozen ontworpen door handtassenmaker Delvaux over een chocoladejurk getekend door Olivier Strelli - zelf een chocoholic - tot het chocoladejuweel dat hij naar aanleiding van Valentijn maakt in samenwerking met Tollet.
Als aanloop naar Sint-Valentijn staat Brussel de komende dagen helemaal in het teken van Belgiës lekkerste exportproduct, chocolade. Aan de Zavel wordt een driedaagse hommage gehouden. Vorig jaar kwamen er 18.000 chocoladeliefhebbers naar het evenement. In een verwarmde tent worden pralines en chocoladetruffels verkocht met Valentijn-thema, en kun je proeven van de nieuwste smaken van merken als Galler, Neuhaus en Godiva. Een van de blikvangers is een walk of fame, waarvoor tien beroemde Belgen, onder wie hoedenmaker Elvis Pompilio, Jacky Ickx en Eddy Merckx hun handafdruk hebben gezet in een chocoladetegel van tien kilogram. De ingelijste plakken worden zondag om 15 uur geveild, de opbrengst gaat naar een goed doel.
Twee chocolatiers hebben een zusterziel gevonden in een juwelier. Chocolatier Manon heeft samengewerkt met sieradenontwerpster Annick Tapernoux voor een serie eetbare juweeltjes en Pierre Marcolini bundelde zijn krachten met juwelier Tollet (foto links) om een hanger te maken van chocolade en goud. "De combinatie chocolade en goud is het Valentijnscadeau bij uitstek dat geen enkele vrouw onberoerd laat", zegt mevrouw Marcolini.